Herstel meniscusoperatie

Wat gebeurt er bij een meniscusoperatie? Hoe ziet het beloop na de operatie eruit? Wat kan de fysiotherapeut doen? Ontdek alles over meniscusoperatie en hoe Kirchhoff Fysio kan helpen.

Na het lezen van dit artikel heb je onder andere antwoord op de volgende vragen:

• Hoe vaak komen meniscusletsels voor
• Wat is een menisectomie
• Wat gebeurt er tijdens een menisusoperatie
• Hoe ziet het revalidatietraject en het herstel na een meniscusoperatie eruit

Verder kom je meer te weten over de gevolgen van meniscusletsel, het klinisch beeld en de prognose na meniscusletsel. Daarnaast leggen we uitgebreid uit wat Kirchhoff Fysio voor jou kan betekenen bij jouw herstel na een meniscusoperatie.

Gescheurde meniscus: welk klachtenbeeld hoort er bij?

Een meniscus is een soort schokdemper in de knie. In elke knie heb je een binnenste en buitenste meniscus. Er kan een scheurtje ontstaan in de meniscus; dit wordt een meniscusleasie genoemd. Dit gebeurt vaak tijdens een draaimoment met gebogen knie. Soms kan er ook schade ontstaan door degeneratie. Degeneratie is het slijten/ouder worden van het weefsel. Vanaf de leeftijd van 40-45 jaar verzwakt het weefsel van de meniscus en kan de meniscus gemakkelijker scheuren. Het komt dan ook vaak voor in combinatie met kraakbeenschade.

Meniscusletsel geeft vaak (een messcherpe) pijn in de gewrichtsspleet die belasting- of inspanningsafhankelijk is. Vooral hurken en knielen kan pijn doen. Soms is er ook een strekbeperking. Dit kan komen door inklemming van de meniscus. Men noemt dit ook wel een voetbalknie. Soms ervaart men (pseudo)slotklachten in de knie. Dit komt doordat het gescheurde deel van de meniscus omklapt in het gewricht. Scheuren in de meniscus door degeneratie uiten zich meestal vooral met pijnklachten in de gewrichtsspleet bij hurken en knielen. Mechanische klachten zijn hierbij meestal niet aan de orde.

Wat is een menisectomie?

Een menisectomie is een chirurgische ingreep waarbij een deel van de meniscus, het stukje kraakbeen tussen het boven- en onderbeen, wordt verwijderd. Dit kan nodig zijn bij een beschadigde of gescheurde meniscus. Meniscuslaesies komen veelvuldig voor. In 2004 werden in Nederland 38.023 meniscectomieën uitgevoerd. In 72 procent van de gevallen wordt de binnenste meniscus geopereerd.

Operatietechnieken

Bij meniscusletsel wordt er soms gekozen om de scheur in de meniscus tijdens de operatie te hechten (meniscopexie). Indien dit niet mogelijk is wordt het afwijkende deel van de meniscus zo beperkt als mogelijk operatief verwijderd. De meest gangbare operatie is de partiële menisectomie tegenover een totale menisectomie. Bij een partiële menisectomie wordt een deel van de meniscus verwijderd en bij een totale menisectomie de gehele meniscus. In meer dan 95 procent van de gevallen gebeurt dit door middel van een kijkoperatie (artroscopisch) in een dagbehandeling. Verwijdering van (een deel van) de meniscus zorgt voor meer druk op het kraakbeen. De druk neemt hierdoor met bijna 200% (197%) toe, waardoor artrose veel sneller ontwikkelt.

Bij degeneratie en hogere leeftijd wordt er liever niet gekozen voor een operatie omdat dit alsnog restklachten kan geven. Men heeft dan meer baat bij oefentherapie. Bij kraakbeenschade (OCD) kan er een nettoyage plaatsvinden. Dit is het ‘schoonmaken’ van de knie.

Herstel na de meniscusoperatie

Binnen twee weken na de operatie moet er verbetering te zien zijn. Na ongeveer 6 weken na de menisectomie moeten normale activiteiten in het dagelijks leven weer uit te voeren zijn. Over het algemeen beslaat de totale behandelduur zes weken tot drie maanden. Soms is er een vertraagd herstel, bijvoorbeeld door bewegingsangst, te snel te veel belasten of bij een synovitis (ontsteking van het gewrichtsvlies). Dan kan het langer duren. Na het hechten van de meniscus, na een nettoyage of na het plaatsen van een meniscusprothese duurt het herstel langer. De hersteltijd hangt dus onder andere af van de schade en welke ingreep er heeft plaatsgevonden.

Fysiotherapie voor of na de operatie

Bij veel gevallen van knieletsel wordt in eerste instantie gekozen voor een conservatief beleid. Fysiotherapie heeft bij onder andere meniscusletsel vaak een gunstig effect hebben, zowel vóór als na de operatie.

In sommige gevallen kiest de orthopeed om niet direct te opereren. Soms zijn er bepaalde voorwaarden nodig om te kunnen opereren, of omdat fysiotherapie meer effect heeft op de lange termijn. Fysiotherapie kan dan helpen om de (pijn)klachten te verminderen en/of voorwaarden creëeren om juist te kunnen opereren. Het vermijden van hurkende en knielende activiteiten kan ook een positief effect hebben. Bij deze activiteiten wordt de beschadigde meniscus immers meer belast.

Wanneer er wél een operatie nodig is, kan de fysiotherapeut helpen bij het herstelproces. Hij of zij bepaalt in overleg met jou het gewenste activiteitenniveau, afhankelijk van het type letsel en de operatie die is uitgevoerd. Op die manier krijg je de ondersteuning en begeleiding die je nodig hebt om je knie volledig te laten herstellen.

Na een meniscusoperatie naar Kirchhoff Fysio – ons behandelplan

Bij Kirchhoff Fysio begint onze behandeling altijd met een intakegesprek. Tijdens dit gesprek nemen we jouw situatie door. We stellen vast waar eventuele beperkingen liggen en welke wensen je hebt op het gebied van sport, werk of andere activiteiten. Vervolgens voeren we een lichamelijk en functieonderzoek uit om de postoperatieve situatie in kaart te brengen. Wij richten ons bij Kirchhoff Fysio altijd op de gehele keten van klachten. Het kan namelijk zo zijn dat het lichaam op een andere plek gaat compenseren. Dit willen we niet over het hoofd zien.

Aan de hand van het intakegesprek en het onderzoek stellen we vervolgens een persoonlijk behandelplan op. Hierbij houden we rekening met jouw situatie en je persoonlijke einddoel. Dit einddoel is voor ons het uitgangspunt bij iedere stap in het revalidatieproces. We kijken samen met jou hoe realistisch dit doel is en hoe we dit stap voor stap kunnen behalen. Hierbij vinden wij het belangrijk dat jouw herstel en het effect op lange termijn

De revalidatie kent verschillende fases. Aan de hand van door specialisten opgestelde protocollen, werken we stap voor stap naar het herstel toe. In de eerste fase van de revalidatie focussen we bijvoorbeeld op het verminderen van de zwelling en het herstellen van de mobiliteit van de knie. Je krijgt voorlichting over het postoperatieve beloop. We zorgen ervoor dat je beenspieren loskomen en geven je advies over wat je wel en niet mag doen in het dagelijks leven. Ook krijg je oefeningen om de beweeglijkheid van de knie te herstellen.

In de volgende fase van de revalidatie gaat de aandacht uit naar het herstellen van de belastbaarheid van de knie. Dit doen we door oefeningen te geven om de coördinatie en kracht van de spieren rondom de knie te verbeteren, waardoor je balans en stabiliteit verbeterd. We begeleiden je daarbij in het veilig hervatten van je dagelijkse, werk- en sportactiviteiten.

Als aanvulling op de behandeling kun je bij Kirchhoff Fysio Volendam ook gebruikmaken van de David revalidatieapparatuur in het Gezondheidscentrum Prevavit Volendam. Dit helpt je om je krachtniveau en dagelijks functioneren nog verder te verbeteren. (Let op: deze David revalidatieapparatuur hebben wij alleen in Volendam).

Fysiotherapie na een meniscusoperatie – hoe ben ik verzekerd?

Fysiotherapie na een operatie is gedurende 12 maanden chronisch en wordt deels vanuit de basisverzekering vergoed. Je hebt hiervoor een verwijzing nodig van een arts. Er is hierbij wel sprake van een verplicht eigen risico. De eerste 20 behandelingen gaan uit je aanvullende verzekering.

Bronnen:

• www.kniechirurgie.nl
• KNGF richtlijn menisectomie meniscectomie (kngf.nl)
• www.meniscustransplantatie.nl