(Totale) knieprothese / TKP

Wat is een (totale) knieprothese?

Een knieprothese is een vervangend (kunst)gewricht in de knie. Vaak wordt de hele knie vervangen, maar soms ook de halve knie. Er kan voor een knieprothese gekozen worden wanneer de knie beschadigd is. Dit kan zijn na een trauma, bij botafsterving (osteonecrose) of maligniteit. De meest voorkomende oorzaak voor een knieprothese is artrose.

Welke soorten knieprotheses zijn er?

Indien niet-operatieve behandelmethoden niet het gewenste effect hebben, word je doorverwezen naar de orthopeed om een gewrichtsvervangende operatie te bespreken. Een orthopeed is een arts in het ziekenhuis die gespecialiseerd is in de behandeling van problemen aan het bewegingsapparaat.

Er zijn verschillende soorten protheses en manieren om ze te bevestigen:

• Halve knieprothese
• Totale knieprothese
• Totale nieuwe knie

Halve knieprothese

Als slechts één kant (binnen- of buitenkant) van de knie is aangetast, wordt er soms een halve knieprothese geplaatst. Er wordt dan een bovenbeencomponent op het dijbeen geplaatst en op het onderbeen wordt een glijvlak verankerd. De halve knieprothese wordt ook wel een hemi-knieprothese of unicondylaire knieprothese genoemd. De halve nieuwe knie vervangt niet de kruisbanden. Daarom moeten deze in tact zijn bij deze operatie.

Totale knieprothese

Bij een totale knieprothese wordt het botoppervlak aan de onderkant van het bovenbeen en aan de bovenkant van het onderbeen volledig bedekt door prothese. De knieprothese is gemaakt van een metaallegering. Soms wordt het beschadigde kraakbeen van de knieschijf vervangen door een plastic (polyethyleen) prothese. Doordat de boven- en onderbeenprothese niet mechanisch met elkaar verbonden zijn, moeten de eigen kniebanden (collaterale banden) van de nieuwe knie voor voldoende stabiliteit zorgen.

Totale nieuwe knie

Bij een totale nieuwe knie kan de achterste kruisband worden behouden of worden verwijderd. Dit wordt een CR-prothese (cruciate retaining) of een PS-prothese (posterior stabilized) genoemd. Bij de CR-prothese wordt de achterste kruisband behouden. Bij de PS-prothese is er sprake van een ingebouwd mechanisme om de stabiliteit te vervangen.

De prothese kan op drie methoden geplaatst worden: met of zonder botcement of een combinatie hiervan.

Fysiotherapie na een nieuwe knieoperatie

Het verloop van de revalidatie na het krijgen van een knieprothese hangt van diverse factoren af, zoals je persoonlijke situatie en hoe de operatie is gegaan. In het ziekenhuis krijg je al fysiotherapie. Hier leer je met krukken (trap)lopen en krijg je advies over transfers (gaan staan/zitten/liggen). Ook hoor je hier wat je allemaal wel en niet mag doen. Eenmaal thuis ga je verder oefenen totdat je het gewenste niveau van belastbaarheid bereikt. 

Kirchhoff Fysio helpt je na een nieuwe knieoperatie!

Intakegesprek

Bij Kirchhoff Fysio starten we eerst met een intakegesprek. Tijdens deze intake brengen we je situatie in kaart. Hoe was de situatie voor de operatie? Hoe is de operatie gegaan? Hoe gaat het nu met je? Hoe ziet je huidige klachtenbeeld eruit en wat zijn je wensen op het gebied van sport, werk of andere activiteiten?

Lichamelijk en functieonderzoek

Hierna start het lichamelijk onderzoek. We onderzoeken het geopereerde gebied en checken de wond en hechtingen/krammen. Ook onderzoeken we de gewrichten, spieren, pezen en banden van de lage rug, het bekken, de heupen, de andere (niet-geopereerde) knie, de enkels en de voeten. Bij Kirchhoff Fysio onderzoeken we altijd de gehele keten van klachten, zodat we niets over het hoofd kunnen zien. Soms gaat het lichaam bijvoorbeeld op een andere plek compenseren.

Persoonlijk behandelplan

Aan de hand van het intakegesprek en het onderzoek stelt de fysiotherapeut van Kirchhoff Fysio een persoonlijk behandelplan op. De fysiotherapeut geeft naast uitleg over het behandelplan ook voorlichting over het postoperatieve beloop zodat je weet wat je kan verwachten.
We zullen de knie voorzichtig mobiliseren om hem weer zo mobiel mogelijk te maken. Ook maken we de spieren eromheen los en helpen we zwelling afvoeren. Je zult oefeningen krijgen om thuis te doen. De fysio helpt en begeleidt je hierbij. Dit zijn in eerste instantie oefeningen gericht op mobiliteit. In een later stadium ga je ook de stabiliteit en kracht verbeteren middels oefeningen. Dit met als doel om je dagelijkse activiteiten weer zelfstandig en veilig te kunnen doen.
In het begin kan de fysiotherapeut soms bij je thuis komen. Het is een goed idee om alvast een afspraak met de fysiotherapeut te regelen voor je geopereerd wordt. Dit scheelt na afloop weer tijd en zo kun je zo snel mogelijk starten met je revalidatie. De totale duur van de revalidatie na een knieprothese is gemiddeld 9-12 maanden. Lees meer over fysiotherapie na een operatie bij de specialisaties van Kirchhoff Fysio.

Mag ik autorijden na een nieuwe knieoperatie?

Je mag na een operatie pas weer autorijden als je weer volledige controle over het gewricht hebt. Dit duurt vaak zo’n 3 maanden. Zolang er sprake is van een functiebeperking ben je niet verzekerd bij schade door een ongeval. Begin dus niet te vroeg met autorijden!

Hoe wordt fysiotherapie vergoed vanuit de zorgverzekering?

Fysiotherapie na deze operatie is gedurende 12 maanden chronisch en wordt deels vanuit de basisverzekering vergoed. Je hebt hiervoor een verwijzing nodig van een arts. Er is hierbij wel sprake van een verplicht eigen risico. De eerste 20 behandelingen gaan uit je aanvullende verzekering.

Bronnen:

KNGF-richtlijn artrose heup-knie 2018
Zorginstituut Nederland – Totale knieprothese richtlijn
Bergman Clinics